‘Karma police, arrest this man
He talks in math
He buzzes like a fridge
He’s like a detuned radio’Karma Police, Radiohead 1997
Wie de huidige situatie rondom de vaccinatiecampagne tegen SARS-CoV-2 in ogenschouw neemt, ziet dat zich zo langzamerhand een groot fiasco aftekent. Zeker, bedrijven zoals Moderna en Pfizer/BioNTech maken torenhoge winsten, het aantal prikken alleen al in Nederland is inmiddels gestegen tot boven de acht miljoen, het aantal ziekenhuisopnames en IC-opnames daalt snel, en Hugo de Jonge kraait victorie. Hij meent de uitweg uit het coronamoeras gevonden te hebben. Dat in 2020 alle cijfers zonder de beschikbaarheid van een vaccin bij benadering even snel daalden, past niet in het simpele wereldbeeld van deze verdwaalde schoolmeester.
En toch…
Ik vrees dat men over tientallen jaren verbijsterd terug zal kijken op deze tijd, en naar analogie van termen als de Romantiek en het Neoliberalisme zal spreken over deze tijd als de Grote Incompetentie. Károla Illy wil, als kinderarts, alle kinderen boven de 12 jaar laten vaccineren, terwijl gevoeglijk bekend mag worden verondersteld dat kinderen en adolescenten niets te vrezen hebben van SARS-CoV-2. Ze worden er zelden ziek van, en kinderen die overlijden aan COVID-19 zijn een absolute zeldzaamheid. Dit met als argument dat daarmee de verspreiding van het virus beperkt zou worden. Dat zou blijken uit enkele observationele studies, zoals deze.[1] Dat in deze studie na 14 dagen niet alleen in de gevaccineerde groep het aantal besmettingen spectaculair daalde, maar in de ongevaccineerde groep even hard, laat men gemakshalve maar buiten beschouwing. Want dat laat zich toch wat lastig verklaren uit de verminderde transmissie na slechts één prik in de gevaccineerde groep, aangezien men enige vertraging van dit effect zou mogen verwachten. Tot nu toe komen de commentaren op deze studies niet verder dan omschrijvingen als ‘might’ en ‘suggest’. Dat is mijns inziens een wat magere basis om miljoenen kinderen te vaccineren voor wie, zoals al vele malen werd gezegd en bewezen, COVID-19 geen bedreiging vormt. Alleen daarom al kan de balans tussen voor- en nadelen van vaccinatie voor kinderen niet anders dan negatief uitvallen. Bovendien gaat het om een nog niet eerder gebruikte vaccintechniek, waarvan we de langetermijneffecten niet kennen, en dát bij jonge mensen die een levensverwachting van nog 70 tot 80 jaar hebben. Blijkbaar mogen kinderen wel geofferd worden op de brandstapel van het dorre hout. Dat commerciële en op winstmaximalisering gerichte bedrijven zoals Pfizer/BioNTech en Moderna proberen een voorlopige registratie voor kinderen te verkrijgen, kan ze moeilijk kwalijk genomen worden. In het rijke Westen betekent dat simpelweg dat de afzetmarkt voor hun producten enorm toeneemt. Dat is nu net de kern van het neoliberalisme. Dat deze Illy dergelijke vaccinatiepropaganda uit, is niet zozeer een uiting van tunnelvisie. Het is meer alsof deze man de wereld aanschouwt door een rietje, gespeend van ieder perspectief en overzicht over de situatie.
Van die categorie mensen hebben we er in Nederland overigens wel meer. Wat te denken van Bert Niesters, die het betreurt dat de mensen in Afrika pas in 2023 gevaccineerd kunnen worden. Mutatis mutandis geldt dit natuurlijk ook voor de mensen in Zuid- en Midden-Amerika, het Midden-Oosten en in Azië, met landen als India waar alleen al zo’n slordige 1,3 miljard mensen wonen.
Ik stel me zo voor dat iemand in centraal Afrika bezocht wordt door de enthousiaste vaccinatiemedewerker van de plaatselijke GGD, en die de bewoners probeert te overtuigen van het nut van vaccinatie tegen SARS-CoV-2: “Ja, ik begrijp wel dat u malaria heeft, en ik begrijp ook best dat het betreurenswaardig is dat de helft van uw kinderen en uw man kapotgeschoten of onthoofd zijn door nietsontziende beulen van terroristische organisaties, en dat de andere helft van uw kinderen aan HIV lijdt, en daardoor nu uitgeteerd ligt te creperen in uw hutje, opgetrokken uit takken en koeienstront. Een hutje dat u binnenkort niet meer waterdicht kunt houden, omdat ook uw koeien afgeslacht zijn door diezelfde terroristen. En natuurlijk begrijp ik best dat u per dag 12 uur moet lopen om aan water te komen. Oh, voordat ik het vergeet te zeggen, als u vandaag op weg gaat naar de waterbron, zet dan wel uw mondkapje op, niet vergeten hoor! Echt, ik weet dat het leven zwaar is voor u, en ik leef écht met u mee, maar vandaag is voor u een goede dag: ik heb voor u een vaccin tegen SARS-CoV-2. Niet dat uw kinderen daaraan doodgaan, en u naar alle waarschijnlijkheid ook niet, maar je kan niet voorzichtig genoeg zijn, toch? Het is helaas wel een vaccin van Astra-Zeneca, want een vaccin van Pfizer/BioNTech of Moderna kon uw regering niet betalen. Met een beetje geluk krijgt u twee tot drie dagen last van wat vervelende bijwerkingen, zodat u niet in staat bent om water te halen. Nou ja, dat is dan een zachte dood voor u en uw kinderen, en u gaat in ieder geval niet dood aan COVID-19. Dat heeft als voordeel dat er bij u geen nieuwe varianten van het virus ontstaan, en dat maakt een viroloog in het verre Nederland bijzonder blij. Want, u moet weten, u doet het vooral voor een ander!”
Nee, dan de bewoner in een sloppenwijk van Rio de Janeiro, die in blijde verwachting is van de medewerker van het plaatselijke vaccinatieteam, afgevaardigd door Bert Niesters, die met een groot gevoel voor verantwoordelijkheid de inwoners aldaar probeert te overtuigen van de absolute noodzaak van vaccinatie tegen SARS-CoV-2: “Ja, ik weet best dat uw woning nu niet direct je van het is, maar ze wordt wel goed geventileerd door alle kogelgaten die door de lokale straatbendes in uw hutje worden geschoten. Het blijft toch een kwestie van op tijd bukken, nietwaar? Ja, ik weet ook wel dat twee van uw kinderen lid van zo’n moordende bende zijn, en dat ze verslaafd zijn aan lijmsnuiven en goedkope crack. Maarre, tijdens het roven en moorden dragen ze toch wel hun mondkapje? U moet maar zo denken, dan worden ze ook niet zo snel herkend. Ik begrijp ook best dat u geen fatsoenlijk sanitair heeft, en dat u achter uw sloppenwijkvilla moet poepen, en dat als de straat overstroomt, de drollen uw hutje binnendrijven. Dat is echter uw eigen verantwoordelijkheid, u koos er toch zelf voor om op het laagste punt te gaan wonen? Dat was geen goede keus, is het wel? Als ik het samenvat zit u zowel letterlijk en figuurlijk op het laagste punt in uw leven. Vindt u dat geen leuk grapje, dat van letterlijk en figuurlijk? En nu even niet zeuren over het feit dat u maar één keer per dag een uurtje de tijd krijgt om vers water te halen, en dat u daarvoor uren in de rij moet staan, als u tenminste aan de beurt wilt komen. Dat is toch een futiliteit? Kwestie van op tijd uw bed uitkomen. U heeft geen bed, alleen een tapijtje? Ik ben geschokt.”
“Maar niet getreurd! Want weet u, God heeft uw gebeden verhoord, ik kom u het verlossende vaccin tegen SARS-CoV-2 brengen. Wat wilt u nog meer in uw leven? Natuurlijk is het mogelijk dat u bij een volgende raid van de plaatselijke politie in uw woonwijk niet op tijd bukt, en alsnog sterft aan een loodvergiftiging, ah, alweer een heel leuk grapje, vindt u niet? Nou ja, dan gaat u in ieder geval niet dood aan COVID-19, en ontstaan er bij u tenminste geen nieuwe varianten. Overigens, ik zou het bijna vergeten, voordat dat gebeurt, moet u uw kinderen wel even laten vaccineren, tussen het lijm of crack snuiven door, dat moet toch wel lukken, op een moment dat ze even wat anders te doen hebben dan hun medemens beroven, mishandelen of afschieten. Bijvoorbeeld tijdens het eten? Wat, hebben ze niet veel te eten? Wat een onzin, dat kunnen ze toch gewoon roven als goed en naar behoren functionerend bendelid? En weet u, een viroloog uit het verre Nederland vindt het heel fijn als ook uw kinderen zich laten vaccineren, want dat betekent dat de vaccins bij de dementerende, incontinente en inmiddels veelvuldig geïsoleerde hoogbejaarden in Nederland heel goed blijven werken, en dat ze niet doodgaan aan COVID-19, maar gewoon aan ouderdom of eenzaamheid. En dat vindt men in Nederland héél erg belangrijk, weet u? Dat ze niet doodgaan aan COVID-19. Echt héél belangrijk! Want, u doet het echt voor een ander, ook al woont die ander enkele duizenden kilometers verderop. Dat hebt u toch wel voor uw medemens in Nederland over?”
Ik stel me zo voor dat Bert Niesters ook een vaccinatieteam afvaardigt naar India. Daar zijn immers 1,3 miljard mensen die staan te trappelen om gevaccineerd te worden. Ook hier licht de afgevaardigde van Bert Niesters de plaatselijke bevolking heel goed voor, en toont zijn ruimhartige empathie met en begrip voor de lokale problematiek. En dat is heel dapper van hem, want in het vorige dorp moest hij heel hard rennen om niet door de lokale boeren met een drietand in zijn goed gevoede billen te worden geprikt: “Ja, ik wéét dat u het heel moeilijk heeft, hier in de wat druk bevolkte buitenwijken van Delhi. Wat zegt u nu? U heeft net een bezoek aan uw familie afgelegd? Dat was een heel eind lopen met uw kinderen, is het niet? Heeft u een beetje genoten van de natuur? En had u wel een flesje water meegenomen voor onderweg? Ik begrijp dat het hier nogal eens heet kan zijn, en de wegen zijn soms een beetje stoffig.”
“Wanneer bent u teruggekomen? Heeft u een goede terugreis gehad? Ach, wat treurig nu, op de weg terug is uw dochtertje overleden? Wat naar, nou ja, dat betekent dat we een vaccin minder nodig hebben. U moet er de positieve kanten maar van inzien, dat is het beste. Had u toch niet voldoende water meegenomen? Tja, dan heeft u uw reis ook niet goed voorbereid. Had u geen hotel geboekt waar u zich even op kon frissen en ontspannen wat drinken? Er was geen hotel zegt u? En als het er was kon u dat niet betalen, omdat u net werkloos bent geworden door de lockdowns, en geen cent te makken hebt? Nou jááh, zeg. Sommige mensen zit het ook altijd tegen.”
“Wat zegt u nu, u behoort zelfs niet tot de laagste kaste? Mmm… Misschien moet ik dan toch even overleggen met Bert Niesters en de lokale autoriteiten of we in dat geval niet beter de koeien kunnen vaccineren, aangezien die meer waard zijn dan u. In dat geval moet u de rest van uw leven een mondkapje dragen. Enne, ik begreep net van u dat uw dochters van 11 en 13 in ieder geval een vaste betrekking hebben, toch? Dan komt er toch wat geld binnen, en dat is natuurlijk fijn. Ach, ze worden niet betaald. Da’s lullig. Ah, dat is ook een leuk grapje, vindt u niet? Ze doen toch iets in de seksindustrie? Als seksslavinnetjes? Dragen ze wel een mondkapje tijdens hun werk? Ach, wat naar voor u dat uw jongste inmiddels syfilis, gonorroe en HIV heeft opgelopen. Tsja, soms zit het mee, soms zit het tegen, dat is nu eenmaal het leven. Maar vandaag is uw grote dag, want ik kom u het vaccin tegen SARS-CoV-2 brengen! En ik laat een paar injectiespuitjes en wat vaccins achter voor uw dochters. U moet ze wel in de koelkast bewaren, dat is erg belangrijk! Ik laat ook wat injectiespuitjes achter en vier doses van het vaccin, zodat u ook uw dochters kunt vaccineren als ze in het weekend thuiskomen. Wat zegt u, u weet niet wat een koelkast is? Dat is zo’n wit ding dat in de keuken staat. Wat? U heeft ook geen keuken? Verdorie, zo kan ik mijn werk toch niet doen! Dan moet u ze vandaag nog maar even het vaccin gaan brengen. En als u toch op weg gaat, loop dan even een paar kilometer om, dan kunt u zich in ons centrum laten testen. U wilt natuurlijk geen andere mensen besmetten. Ja, ook de jongste moet gevaccineerd worden, want omdat haar immuunsysteem het niet meer zo goed doet, is de kans bij haar nog groter dat er allerlei enge nieuwe varianten ontstaan, die zich dan weer kunnen verspreiden, bijvoorbeeld naar het verre Nederland. En dat wilt u niet op uw geweten hebben, want dat zou zo maar het beslissende vonkje kunnen zijn dat het dorre hout zou kunnen doen ontbranden. En dat willen we natuurlijk niet, dat begrijpt u toch wel? Want ook uw dochter doet het voor een ander, dat moet u zich heel goed realiseren! De grote dank van een viroloog genaamd Bert Niesters zal u ten deel vallen, dus denk daar maar aan als u op uw sterfbed ligt, dat u zoveel verantwoordelijkheidsgevoel had om de mensen in het verre Nederland te redden van dat vreselijke killervirus.”
Bert Niesters stuurde ook nog een vaccinatieteam naar Jemen. Dat was een moedig besluit, want het viel zowaar nog niet mee om veilig op de juiste plek te komen, aangezien het letterlijk hypermoderne Saoedische en Iraanse bommen en granaten regende. En toen ze eindelijk bij het ziekenhuis aankwamen, waar ze de vaccinaties gingen wegprikken, restte er niets meer dan een smeulende ruïne. Het viel dus waarachtig nog niet mee om aan de opdracht te voldoen om de hele Jemenitische bevolking te vaccineren. Maar met vereende krachten werd een plaatselijke moskee opgetuigd met speciaal vertaalde posters met daarop Ab Osterhaus, de man van 360 miljoen uitermate succesvolle vaccins tegen het hele gevaarlijke H1N1-influenzavirus, waarmee hij het Nederlandse volk in 2009 van de ondergang redde. Op de achtergrond werden alle afleveringen van Op1 op een groot scherm getoond, waarin Ab of Marion Koopmans acte de présence gaven, keurig met Jemenitische ondertiteling. Dat gaf nog even problemen omdat te veel mensen bleven kijken, en daarom werd dit vervangen door een cursus crisismanagement van Marc van Ranst, zodat ook Jemenitische officials kennis konden nemen van hoe men nu zo’n pandemie zou moeten aanpakken. Daarbij ontstond echter een nieuw probleem. Het mobiele netwerk was uitgevallen en daardoor kon de leidende Belgische viroloog dus niet 24/7 gebeld worden door het Jemenitische Op1. En dat terwijl hij de belangrijkste TV-docent was in het dagelijkse bijscholingsprogramma ‘Farma, uw Vaccinatie en Mijn Portemonnee’, een essentieel onderdeel bij het bestrijden van SARS-CoV-2
Uiteindelijk was er nog een behoorlijk deel van de bevolking dat het niet aandurfde om het vaccin te nemen, dus daar werd een speciaal team van psychologen op afgestuurd, die een stoomcursus ‘angst-management’ van het Britse SAGE-team hadden gevolgd. Dat werkte best goed. En vervolgens ging men op zoek naar intacte huizen in de hoofdstad Sanaa. Gelukkig waren dat er niet zo heel veel, dus dat maakte het werk een stuk gemakkelijker. Van deur tot puinhoop, volgende puinhoop, een bomkrater, nog een puinhoop en zowaar, daar nog een voordeur in het puin.
De medewerker die het eerste huis binnentrad, bracht het net geleerde meteen in praktijk:
“Goedemiddag, weet u wel hoe ongelofelijk gevaarlijk het is om het vaccin tegen SARS-CoV-2 niet te nemen? En dat u daarmee het grote risico neemt uw medemens te besmetten? En weet u wel hoe gevaarlijk de ziekte COVID-19 is? Want als u er niet direct aan doodgaat of naar het ziekenhuis moet, is de kans groot dat u nog te moe bent om naar de supermarkt te gaan om boodschappen te doen. Wat zegt u? Er is helemaal geen ziekenhuis in de buurt dat nog niet kapotgeschoten is? En er is helemaal geen supermarkt waar u boodschappen kunt doen? Dat kan toch niet? En het is sowieso nogal gevaarlijk om je op straat te vertonen, omdat je ook hier de kans loopt getroffen te worden door verdwaalde kogels van de Houthi’s of de Saudis? Nu u het zegt, uw twee zoontjes zien er inderdaad wat bleekjes uit, en ook maken ze een wat magere indruk. Ik denk toch dat u echt even op zoek moet naar wat eten. Ik heb gehoord dat er nog wel wat meel ligt te vergaan in een loods in de haven. Dat is weliswaar een eindje lopen, maar soms moet je in het leven wel eens wat meer moeite doen dan je zou willen om iets te bereiken. En u moet maar zo denken, of de kogel nu van rechts of links komt, dood is dood, en dan ontstaan er in ieder geval geen nare nieuwe varianten van SARS-CoV-2. En voor de zekerheid zal ik u toch maar even vaccineren, en uw twee zoontjes ook. Je zou toch niet willen dat ze nog anderen besmetten voordat ze doodgaan van de honger, toch? Dan kunt u daarna op pad. Wel het mondkapje opdoen, hoor, en onthoud goed: u doet het voor een ander, en dan denk ik speciaal aan het Nederlandse volk, dat geteisterd worden door allerlei enge varianten van het virus. Dat heeft Ab Osterhaus zelf gezegd, de andere docent in bovengenoemd bijscholingsprogramma, daar hoeft u dus niet aan te twijfelen. En vergeet niet dat u er ook nog een wat minder bekende viroloog heel blij mee maakt. Ja, met vaccinatie of doodgaan, dat maakt hem niets uit. Zolang u maar geen varianten verspreidt, dat is het allerbelangrijkste.”
In het licht van deze samenvatting acht ik de kans dat de hele wereldbevolking gevaccineerd gaat worden niet bijster groot. In sommige landen zijn er nogal wat andere vervelende ongemakken en problemen, die al enkele tientallen jaren bestaan en voorlopig nog niet opgelost zijn. Die ongemakken en problemen hebben voor de mensen in die landen meer prioriteit, omdat ze voor de lokale bevolking vele malen bedreigender zijn dan COVID-19. Niet dat mensen als Bert Niesters daar enig benul van hebben. Want samen krijgen we corona wel onder controle, nietwaar?
Overigens zijn er zowaar wat wetenschappers te vinden die door een iets wijder rietje kijken en het wat onwaarschijnlijk vinden dat het stadium van groepsimmuniteit door het massaal vaccineren bereikt zal gaan worden.[2] Maar dat mag de pret niet drukken, en ik denk dat het vaccinatieleger van het UMCG, waar Bert Niesters werkt, inmiddels uitzwermt over de hele wereld, om tot in de verste uithoeken van deze aardkloot hun edele en geheel filantropische virologische zendingswerk te verrichten. God zegene hun missie, en ik hoop maar dat ze niet te veel boze boeren met vorken achter zich aan krijgen. Hoewel…
Het egocentrisme, de hypocrisie en de eenogige rietjesvisie van mensen als Bert Niesters en vele van zijn academische soortgenoten, en in bredere zin van het rijke westen zijn grenzeloos, weerzinwekkend en van een ongekend giftige lelijkheid. Alles om de maximale halve procent van onze rijke, zelfvoldane en goed doorvoede burgers te redden van COVID-19, de rest van de wereldbevolking mag wel op een ellendige manier creperen.
Als ze maar gevaccineerd worden.
[1] Incident SARS-CoV-2 Infection among mRNA-Vaccinated and Unvaccinated Nursing Home Residents.
[2] Five reasons why COVID herd immunity is probably impossible. News Feature; Nature, 18 maart 2021.