‘There is no instance of a country having benefited from prolonged warfare.’
‘Who wishes to fight must first count the cost’
Sun Tzu, the Art of War.
Ik vraag me in alle verbijstering af hoe D66 erin slaagt om zulke ongelofelijk saaie, inhoudsloze en ronduit domme mensen te rekruteren voor haar partij. Of moet ik zeggen: om zulke gevaarlijk domme mensen te ronselen? Wat is er in hemelsnaam mis met mensen die echt iets zinnigs te zeggen hebben en enige levenservaring opgedaan hebben, simpelweg omdat ze echt werk hebben verzet, echt iets met de handen gemaakt hebben, een studie hebben gevolgd waarin men werkelijk iets leert, of een baan hebben gehad, waarin ze écht iets bijdroegen aan het welzijn van anderen? Wat maakt dat juist dergelijke mensen in die partij zo gehaat worden, en men liever mensen zoals Slome Sjoerd Sjoerdsma binnenhaalt?
Wat valt er eigenlijk te schrijven over Slome Sjoerd? Hij studeerde sociologie aan de universiteit van Utrecht, en daarna toog hij naar Londen om de theorie en geschiedenis van internationale betrekkingen te bestuderen aan de London School of Economics and Political Science. En wat ging Slome Sjoerd daarna doen? Hij werd beroepsambtenaar, eerst op het ministerie van Buitenlandse Zaken, en later op de ambassade van Kabul. Papier, bureau en stoel is alles wat Slome Sjoerd gezien heeft in zijn leven. En wellicht bierpullen en korte rokjes, in de Utrechtse kroegen en de Londense pubs. Want de uitspraken die deze man doet, maken het bijzonder onwaarschijnlijk dat hij werkelijk ooit iets grondig bestudeerd heeft. Laat staan dat hij er iets van opgestoken heeft.
En het was een opmerking van Slome Sjoerd op social media over die betrekking in Kaboel die mij ertoe aanzette om een epistel te wagen aan deze man, een man die eigenlijk geen vel papier waard is. Zelfs geen half A4’tje. Daarom houd ik het ook bij een elektronisch document. Dat er vooral maar geen boom voor deze man gekapt wordt, want hij is het werkelijk niet waard. Zelfs de opmerking van Jan Paternotte over stikstof als broeikasgas doet nog intelligenter aan dan wat deze beroepspennenslobberaar allemaal uitkraamt.
Want Sjoerd zette zichzelf in die opmerking te kijk door te stellen dat hij als ambtenaar op de ambassade van Kaboel ook een oorlogsveteraan was. Zijn vaderland gediend. In Kaboel. Achter een bureau, op een stoel. Met een stapel papier op het bureau en de laptop voor zijn neus. Ramen dicht, gordijnen dicht, en de airco voluit. Het vaderland gediend. Grote risico’s getrotseerd. Dat de airco het opgeeft? Dat het broodrooster in de brand vliegt? Of de dreiging verstrikt te raken in de klamboe? Een uitermate gevaarlijke omgeving, die ambassade in Kaboel. Heel gevaarlijk werk, die geheime administratieve missies.
Slome Sjoerd stelde zich daarmee gelijk aan de soldaten die in de verzengde hitte patrouilles uitvoerden, de kans liepen om met hun voertuig op een bermbom te rijden. Soldaten die elke dag onder vuur konden komen te liggen en doodgeschoten konden worden. Men in hun kielzog de Man met de Zeis die zich het zweet van het gelaat wiste. Een toenmalige vriend van mij werd als militair arts uitgezonden naar Afghanistan, maar mocht de compound niet verlaten. Ze hadden niets aan een dode arts, zo werd hem te verstaan gegeven en dus moest hij op de compound achterblijven. Maar op de ambassade loerde de Dood wel op Slome Sjoerd, verscholen achter de laptop of onder een stapel papier. De papierschuifveteraan die toch maar mooi zijn risicovolle missie volbracht had, en dat nog wel in de zwaarbewaakte ambassade van Kaboel. Oorlogsveteraan. Het land gediend. Brood geroosterd. Airco aangezet. Klamboe opgehangen. Administratie gedaan. Pizza gegeten. Slome Sjoerd, de held van Kaboel.
De eerste keer dat ik met het bestaan van deze dodelijk saaie bureaucraat werd geconfronteerd, was toen hij door Pepijn van Houwelingen werd gewezen op het feit dat D66 en het ministerie van Buitenlandse Zaken – het departement waarvan Kaag op dat moment minister was – rechtstreeks invloed hadden uitgeoefend op de inhoud van de documentaire over Sigrid Kaag, die twee en een halve maand voor de verkiezingen uitgezonden werd.[1] Een coproductie van D66 en de NPO. Hij zat erbij als een verongelijkt klein jongetje dat net een enorme draai om zijn oren had gekregen. Betrapt. De NPO66, die hij als lid van het campagneteam had geïnstrueerd over wat er wél in de documentaire mocht komen, en wat eruit geknipt moest worden. Niet vergeten om de autogordel aan te doen. En verder mocht hij nog zijn zegje doen over het moment dat de documentaire uitgezonden zou moeten worden.
Maar mijn interesse in dit onrecyclebare politieke restafval werd pas echt gewekt toen dit administratieve stofnest stelde dat alleen Rusland oorlogsmisdaden begaat in de oorlog met Oekraïne. Daar had hij geen onderzoek voor nodig. Want als papieren oorlogsveteraan wéét hij gewoon dat dat zo is. Dat het Oekraïense leger systematisch zwaar militair materieel opstelt in de buurt van scholen, kinderdagverblijven en ziekenhuizen, past niet in de zaagselemmer die het hoofd van Slome Sjoerd minder hol doet klinken. Want dat is een grove schending van het oorlogsrecht. En nee, het is niet de Russische propagandamachine die dit verkondigt, het staat gewoon te lezen in de westerse mainstream media.[2] De Oekraïense militaire leiders ontkennen ook niet dat zij dit doen, maar zien het als een legitieme strategie ter verdediging van hun land. Voor hen is het oorlogsrecht voor rechtsgeleerden, zittend aan hun deftige bureaus. Zij verdedigen huis en haard. En dat doen soldaten nu eenmaal beter dan rechtsgeleerden.
Heeft Slome Sjoerdecht echt de geschiedenis van internationale betrekkingen bestudeerd? Of alleen korte rokjes en bodems van bierpullen in de kroeg? Want deze man kwaakt ad fundum. De zaagselemmer in zijn hoofd is op een paar houtsnippers na volstrekt leeg. Heeft deze man niets meegekregen van de toespraak van Poetin op de veiligheidsconferentie van München in 2007? Waarin hij terecht zijn wantrouwen uitsprak over de intenties van de VS en de NAVO, omdat eerdere toezeggingen over uitbreiding van de NAVO naar het oosten niets waard bleken te zijn? En heeft Slome Sjoerd geen kennis genomen van de Maidanrevolutie en de akkoorden van Minsk in 2014, en de er op volgende slepende burgeroorlog in de Donbas, die vele mensen het leven kostte? [3] [4]Heeft Slome Sjoerd niet begrepen dat de hardcore neo-nazi’s van de Azov-brigade formeel deel uitmaken van het Oekraïense leger?[5]Of zijn dat ook allemaal liberale lieverdjes die de geschiedenis van de internationale betrekkingen bestudeerd hebben, net als hij? Maar dan met als verplicht en enig studiemateriaal ‘Mein Kampf’ van ene Adolf H.? En die verder vooral gestudeerd hebben op korte rokjes en bodems van bierpullen?
Dit is oorlog, Slome Sjoerd. En een oorlog wordt nooit netjes gevoerd. Een oorlog verloopt niet volgens de regeltjes van een door de Afghaanse zon gedroogde wandelende oudpapierbak. Was er erg veel bier nodig om te zorgen dat het resterende zaagsel niet spontaan ontbrandde, beste Sjoerd? Wees voorzichtig met het broodrooster en het tosti-apparaat, en vooral niet de geur opsnuiven. Voor je het weet ontstaat er een stofexplosie in de fractiekamer van D66 of het restaurant van de Tweede Kamer.
Een oorlog kent geen wetten, behalve de wetten van vernietiging, verminking en de dood. En het spreekwoord zegt niet voor niets dat in liefde en oorlog alles geoorloofd is. En dus begaan beide partijen oorlogsmisdaden, zowel de Russen als de Oekraïners. Net zoals de Duitsers dat deden in de Tweede Wereldoorlog, en net zoals de Russen dat in dezelfde oorlog in Beieren deden. En zoals de Britten en Amerikanen dat deden met het bombardement op Dresden en net zoals de Nederlanders dat deden in Nederlands-Indië. Oorlogsmisdaden zijn niet aan land of nationaliteit gebonden, maar aan het fenomeen oorlog zelf. En voor zowel de Russen als voor de Oekraïners zijn de belangen groot. De Oekraïners vechten voor volk en vaderland, de Russen vechten tegen de dreiging van de almaar dichterbij komende NAVO.
Maar dat slagveld heeft Slome Sjoerd nooit gezien. Hij ziet alleen het stof op het beeldscherm, het naar binnen gewaaide zand op zijn laptop, en de broodkruimels in het broodrooster. Op verschillende pro-Russische telegramkanalen krijg ik het slagveld wel te zien: het zijn afschuwelijke beelden. Regelmatig worden er massagraven getoond, waarin Oekraïense soldaten boven op elkaar gestapeld liggen. Ik zie vele lijken: bij de één ontbreekt een arm, bij de volgende een been. Sommigen zijn blijkbaar aangevreten door straathonden. Ik zie zwartgeblakerde lijken, het hoofd onnatuurlijk kaal, de haren weggeschroeid, en het gezicht veranderd in een koolstof masker waarin de ogen wit uitgeslagen zijn. Ik zie een uiteengereten lichaam, de bovenkant van de schedel weggeslagen, met een klein deel van de hersenen nog te zien naast het hoofd. Opengereten lichamen, afgescheurde ledematen. Zó ziet een oorlog eruit. En dat nog zonder de doordringende stank van ontbindende lijken, een geur die velen die zelf op het slagveld rondliepen nooit meer vergeten.
Dit is géén propaganda voor winnaars of verliezers, dít is wat oorlog met mensen doet, ongeacht wie er ‘goed’ of ‘fout’ is. Behalve Slome Sjoerd Sjoerdsma dan, want hij weet als A6-papieren oorlogsveteraan in zijn grote wijsheid dat alleen Russen oorlogsmisdaden begaan. De Oekraïense helden doen dat niet. Hij heeft daarvoor geen bewijs nodig, hij wéét het gewoon. Dat de Oekraïners hun wapentuig in woonwijken, naast ziekenhuizen en bij kinderspeelplaatsen neerzetten, en er hun onderkomen zoeken, past niet zijn aanbidding van de held Zelensky, de clowneske trekpop van de Verenigde Staten en het ‘Vrije Westen’. Zelensky, die nog wel wat tijd overhad om samen met zijn vrouw te poseren voor Vogue, terwijl zijn land kapotgeschoten wordt, en er een hele generatie Oekraïense mannen en jongens gedood wordt of voor het leven verminkt.[6] Zelfs Sylvester Stallone was in de film ‘First Blood’ geloofwaardiger dan deze derderangs acteur.
Ik zie de beelden van Tsjetsjeense militairen, wandelend door een kapotgeschoten fabriekshal waarin een aantal doden liggen, vaak in onnatuurlijke houdingen, met een been of arm vreemd onder het lichaam gevouwen. De Tsjetsjeense soldaten controleren alleen of ze werkelijk dood zijn, en schoppen achteloos de Kalasjnikovs bij hen weg. Ik zie een filmpje met lachende soldaten van de Azov-brigade, trots poserend voor de camera, met granaten in de hand, hakenkruizen en het embleem van de Totenkopfdivisies, de elitetroepen van de SS, op de mouw genaaid. Lachend, de duim omhoog. Het zijn jonge mannen, vaak nog maar jongens, naar schatting niet ouder dan 17 à 18 jaar. En daarna zie ik eindeloze series van foto’s, soms vergezeld van een foto van het lijk, van mannen, én ook vrouwen, die ‘gedenazificeerd’ werden. Daaronder ook vele jongens en jonge mannen. Ze waren nog te jong om te beseffen dat een oorlog niets met heroïek van doen heeft, maar alleen maar bittere ellende, dood en verderf brengt. Het dragen van het embleem van de Toteskopf divisies maakt ze niet tot de nietsontziende elite van de SS-troepen uit de Tweede Wereldoorlog. Het filmpje van de lachende en blije jongens in een busje op weg naar het front, doet me denken aan de fiere jongens van de Hitler-Jugend, bereid om heroïsch maar zinloos te sterven voor volk en vaderland tijdens de laatste slag om Berlijn. Zijn dit de Oekraïners die ‘trots standhouden’ tegen een Russische overmacht? Zijn dit de jongens en mannen die al het wapentuig moeten hanteren dat de NAVO en de EU massaal het land inpompen? Zodat de Amerikanen hun oorlogstuig kunnen uitproberen op het slagveld? Zodat het hart uit het Oekraïense volk geschoten en gebombardeerd wordt, en de rest wanhopig een veilig heenkomen zoekt? Is dat wat de oorlogshitser Slome Sjoerd Sjoerdsma voorstaat?
De Oekraïners zijn maar gezegend met de royale hulp van Ollongron, die ze een handvol anti-tankwapens stuurde, die al bijna vergeten ergens in het depot lagen waar ze ten tijde van de Koude oorlog in gestopt werden. Een gebald armpje op social media om de Oekraïners een hart onder de riem te steken. Applaus in het Europese parlement en in de Tweede Kamer. En ondertussen vindt een hele generatie Oekraïense mannen en jongens de dood op het slagveld. Oekraïne kan deze oorlog helemaal niet winnen, ook niet met behulp van alle wapentuig dat Zelensky toegestopt krijgt, en waarvan maar een klein deel het front bereikt, en een groot deel verhandeld wordt via de Oekraïense zwarte markt.[7] En om al dit wapentuig effectief in te kunnen zetten, moeten er mensen opgeleid worden om het te bedienen, en zijn er officieren nodig die het kunnen integreren in een effectieve oorlogsmachine. Daarvoor is tijd nodig, en die tijd heeft het Oekraïense leger onder de immense druk van het Russische leger niet. En het aantal ervaren militairen dat dit zou kunnen doen neemt met de dag af. Het oorlogstuig moet bediend worden, en het moet onderhouden worden, en de logistiek voor reserve-onderdelen en munitie moet op orde zijn. En het is een logistieke nachtmerrie om al deze complexe machinerie van verschillende makelij effectief te kunnen gebruiken, omdat onderdelen en munitie niet uitwisselbaar zijn. Soldaten die gebruiksaanwijzingen downloaden via internet, omdat ze de Engelse gebruiksaanwijzingen niet kunnen lezen. Pelotons die naar het front worden gestuurd zonder adequate communicatiemiddelen en zonder artillerie- of luchtsteun. Want de Russen zijn heer en meester in het luchtruim, en zijn gepokt en gemazeld in Syrië. En langzaam begint het besef door te dringen: Oekraïne gaat deze oorlog verliezen. Volgens hun eigen cijfers worden er honderd tot tweehonderd Oekraïense militairen gedood, en 500 tot 1000 buiten gevecht gesteld.[8] Oekraïne kán deze oorlog helemaal niet winnen. Alle gebalde armpjes van D66 en Oekraïense vlaggen ten spijt. Al in juni retourneerde Rusland voor elke door het Oekraïense leger afgevuurde granaat er tien. Het Oekraïense leger is simpelweg ‘outnumbered and outgunned’, en heeft een tekort aan vrijwel alles, maar vooral aan zware wapens en munitie.[9] Zelfs al zouden de Russische verliezen even groot zijn als de Oekraïense, dan nog verliest Oekraïne deze oorlog. En zelfs aan de voorraad aan kanonnenvoer in de vorm van ongetrainde mannen en vrouwen zonder voldoende uitrusting en ondersteuning komt een keer een eind.
Maar Slome Sjoerd vindt het allemaal nog niet genoeg geweest. Er zijn nog niet genoeg doden te betreuren, er zijn nog lang niet genoeg lichamen verminkt. Volgens deze immorele bureaucratische niksnut zijn er nog lang niet genoeg mensenlevens verwoest. Nee, wij moeten Oekraïne steunen tot de laatste man gevallen is. En dat tegen een land met het grootste arsenaal aan tactische nucleaire wapens ter wereld.[10] Het is de ijzeren garantie die Poetin geeft dat hij nooit als enige verliezer het slagveld zal verlaten.
Maar daar staat Slome Sjoerd niet bij stil. ‘I hope the Russians love their children too’, zong Sting, maar blijkbaar doet Slome Sjoerd dat niet. Volgens deze oorlogshitser moeten we wapens blijven sturen totdat het laatste Oekraïense kind dat een Kalasjnikov op kan tillen gedood is. Dan pas is Slome Sjoerd tevreden. Dan kan hij, de boterham in de broodrooster, en de airco op tien, zijn papierstapel afwerken. Niet met het verstand op nul, maar met nul verstand. En als het werkelijk tot een oorlog van de NAVO met Rusland komt, neem ik aan dat Slome Sjoerd vooropgaat in de strijd, als geharde administratieve oorlogsveteraan. De laptop in de hand, de papierstapel onder de arm en het broodrooster in de rugtas. De airco wordt gebracht met het elektrische golfkarretje dat Defensie speciaal hiervoor aangeschaft heeft. En zo zal Slome Sjoerd de Russen terugjagen naar hun eigen land. En als hij het niet kan, zal hij vast zo nobel zijn om zijn beide kinderen te sturen.
En dat terwijl er maar een mogelijkheid is om deze gruwelijke oorlog te beëindigen. En dat is aan de onderhandelingstafel. Want ongeacht wat de prijs is die Oekraïne zal moeten betalen voor de roekeloze strategie van uitbreiding van de NAVO en de EU naar het oosten, en ongeacht de hoeveelheid oorlogsretoriek die brallende oorloghitsers als Slome Sjoerd Sjoerdsma uitkramen, de prijs van het voortzetten van deze oorlog zal altijd hoger zijn. En met elke dag dat deze oorlog voortduurt, wordt die prijs nog hoger.
Maar dat ziet Slome Sjoerd niet. De airco staat aan, en Slome Sjoerd ligt heerlijk te slapen onder de klamboe. De laatste uitgesnoven houtsnipper dwarrelt aan het voeteneinde neer. Het knispert in het broodrooster en af en toe springt er een vonkje uit. Rob Jetten draait de airco nog wat op. Verderop in de fractiekamer ligt Tjeerd de Groot te snurken, terwijl de oren van Jan Paternotte klapperen om de muggen met broeikasgas op afstand te houden.
Het wachten is op de stofexplosie die D66 doet ontploffen.
[1] D66 liet saillante fragmenten schrappen uit Kaag-docu. De Telegraaf, 30 juni 2021.
[2] Russia has killed civilians in Ukrain. Kyiv’s defense tactics add to the danger. The Washington Post; March 28, 2021.
[3] The War in Ukrain’s Donbas: Origins Contexts and the Future. https://muse.jhu.edu/book/94684
[4] Why is Ukraine the West’s Fault? Featuring John Maersheimer. https://www.youtube.com/watch?v=JrMiSQAGOS4
[5] Profile: Who are Ukrain’s far-right Azov regiment? Aljazeera; 1 March 2022.
[6] Portrait of Bravery: Ukraine’s First Lady, Olena Zelenska. Vogue; July 26th, 2022. https://www.vogue.com/article/portrait-of-bravery-ukraines-first-lady-olena-zelenska
[7] Why military aid in Ukraine may not always get to the front lines. CBS News; August 7, 2022.
[8] Ukrainian casualties: Kyiv losing up to 200 troops a day – Zelensky aide. BBC News, 9 June 2022.
[9] Shortage of Artillery Ammunition Saps Ukrainian Frontline Morale. The New York Times. June 10th, 2022.
[10] ‘Limited Tactical Nuclear Weapons Would Be Catastrophic. Russia’s invastion of Ukraine shows the limits of nuclear deterrence. Scientific American; March 10, 2022.